در روایات به برخی از موارد استحکام دهنده عقل اشاره شده است که عبارت اند از:
۱. باقلا: خوردن باقلا، توان مغز را افزون می سازد و استخوان های ساق را تراکم درونی می دهد و خونِ تازه تولید می کند.[۱]
۲. روغن مالیدن: روغن [مالیدن]، پوست را نرم می کند و بر توان مغز می افزاید.[۲][مالیدن] روغن بنفشه نیز مغز را نیرو می بخشد.[۳]
۳. حِجامت: حجامت، عقل را استحکام می بخشد و افزون می کند[۴]و بر قدرت حافظه می افزاید.[۵]
۴. سرکه: خوردن غذا را با سرکه آغاز کنیم؛ چرا که سرکه، عقل را استحکام می بخشد.[۶]
۵. سرکه شراب: سرکه شراب، عقل را استحکام می بخشد و لثه را تقویت می کند و جنبندگان شکم را می کُشد.[۷]
۶. سُداب: گیاه سُداب،[۸]عقل را افزون می کند[۹]و هوش را فراوان می سازد.[۱۰]
۷. چغندر: چغندر، عقل را استحکام می بخشد و خون را تصفیه می کند.[۱۱]
۸. مسواک زدن: مسواک زدن، عقل را افزون می کند و بلغم را می بَرَد.[۱۲]
۹. خُرفه: گیاه خُرفه، زیرکی می دهد و اگر تنها یک چیز باشد که عقل را افزون می کند، همان است.[۱۳]
۱۰. کدو: کدو، عقل را افزون می سازد و مغز را بزرگ می کند.[۱۴]
۱۱. کرفس: اگر بنا بود تنها یک چیز، عقل را افزون کند، همین کرفس بود.[۱۵]
۱۲. کُندُر: کُندر را فراوان بخورید و آن را در دهان نگه دارید و بِجَوید؛[۱۶]چون عقل را افزون می کند، ذهن را ذکاوت می دهد و فراموشی را از میان می برد.[۱۷]به زنان آبستن، کُندر بدهید؛ چرا که عقل کودک را افزون می کند.[۱۸]
۱۳. گوشت: گوشت، گوشت می رویاند و بر عقل می افزاید؛ پس هر کس، [خوردن] آن را چند روز رها کند، عقلش از بین می رود.[۱۹]
دقت شود اینها غذاهای چرب و شیرین نیست که مورد علاقه مردم است و این نکته خیلی مهم ودقیق است که باید در آن تامل شود
و بهتر است حتی الامکان این خوراکی ها به صورت خام و طبیعی مصرف شود.
[۱]الکافی، ج ۶، ص ۳۴۴، ح ۱؛ المحاسن، ج ۲، ص ۳۰۹، ح ۲۰۲۸؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۲۶۶، ح ۲ (از امام صادق(ع)).
[۲]الکافی، ج ۶، ص ۵۱۹، ح ۱ و ۴؛ الخصال، ص ۶۱۱، ح ۱۰؛ بحار الأنوار، ج ۱۰، ص ۹۰، ح ۱ (از امام علی(ع)).
[۳]الکافی، ج ۶، ص ۵۲۲، ح ۸؛ بحار الأنوار، ج ۶۲، ص ۲۲۳، ح ۸ (از امام صادق(ع)).
[۴]مکارم الأخلاق، ج ۱، ص ۱۷۴، ح ۵۱۸؛ بحار الأنوار، ج ۶۲، ص ۱۲۶، ح ۸۲ (از پیامبر خدا(ص)).
[۵]الخصال، ص ۶۱۱، ح ۱۰؛ تحف العقول، ص ۱۰۰؛ بحار الأنوار، ج ۶۲، ص ۱۱۴، ح ۱۸ (از امام علی(ع)).
[۶]الکافی، ج ۶، ص ۳۲۹، ح ۵؛ المحاسن، ج ۲، ص ۲۸۳، ح ۱۹۱۵؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۳۹۸، ح ۱۶ (از امام صادق(ع)).
[۷]الکافی، ج ۶، ص ۳۳۰، ح ۹؛ المحاسن، ج ۲، ص ۲۸۵، ح ۱۹۲۷؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۳۰۲، ح ۱۱ (از امام صادق(ع)).
[۸]گیاهی است خودرو با برگ های بدبو و تلخ و گل های زردرنگ و دانه های قهوه ای رنگ مثلثی شکل که در پزشکی به کار می رود.
[۹]الکافی، ج ۶، ص ۳۶۷، ح ۱؛ المحاسن، ج ۲، ص ۳۲۲، ح ۲۰۸۸؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۲۴۱، ح ۱ (از امام رضا(ع)).
[۱۰]الکافی، ج ۶، ص ۳۶۸، ح ۲؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۲۴۱، ح ۴ (از امام باقر(ع)).
[۱۱]المحاسن، ج ۲، ص ۳۲۷، ح ۲۱۱۰؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۲۱۷، ح ۷ (از امام رضا(ع)).
[۱۲]ثواب الأعمال، ص ۳۴، ح ۳ (از امام باقر(ع)).
[۱۳]المحاسن، ج ۲، ص ۳۲۳، ح ۲۰۹۴؛ مکارم الأخلاق، ج ۱، ص ۳۹۰، ح ۱۳۱۴؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۲۳۴، ح ۳ (از پیامبر خدا(ص)).
[۱۴]شعب الإیمان، ج ۵، ص ۱۰۲، ح ۵۹۴۷؛ کنز العمّال، ج ۱۰، ص ۴۴، ح ۲۸۲۷۶؛ دعائم الاسلام، ج ۲، ص ۱۱۳، ح ۳۷۶ (از پیامبر خدا(ص)).
[۱۵]طبّ النبیّ(ص)، ص ۱۱؛ بحار الأنوار، ج ۶۲، ص ۲۹۴ (از پیامبر خدا(ص)).
[۱۶]مکارم الأخلاق، ج ۱، ص ۴۲۳، ح ۱۴۴۲؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۴۴۴، ح ۸ (از امام رضا(ع)).
[۱۷]طبّ النبیّ(ص)، ص ۶؛ بحار الأنوار، ج ۶۲، ص ۲۹۴ (از پیامبر خدا(ص)).
[۱۸]مکارم الأخلاق، ج ۱، ص ۴۲۳، ح ۱۴۳۹؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۴۴۴، ح ۸؛ الفردوس، ج ۱، ص ۱۰۱، ح ۳۳۱ (از پیامبر خدا(ص)).
[۱۹]طبّ الأئمّة، ابنی بسطام، ص ۱۳۹؛ بحار الأنوار، ج ۶۶، ص ۷۲، ح ۶۸ (از امام صادق(ع
